ناهنجاریهای گوارشی میتواند به وسیله تمامی عوامل رخ دهد. یک مرغ با بهترین کیفیت روده، میکروبیومی متنوع و سیستم ایمنی کارا، هر چالشی را مدیریت میکند که منجر به وقوع کمتر بیماری و نیاز کمتر به درمان آنتی بیوتیکی میگردد. کاهش آنتی بیوتیک ها و مدیریت سلامت روده به وسیله راهکارهای پیشگیری کننده، راه پیش رو میباشد.
میکروبیومی سالم: کاهش عوامل ناخواسته
در دستگاه گوارش،تعداد باکتریهای بیشتری نسبت به سلولهای بدن وجود دارد. هر عاملی که بر میکروبیوم ها مؤثر باشد، منجر به افزایش توانایی پخش عوامل بیماری زای رودهای، آسیب به رشد و سلامت عمومی حیوان شما میگردد. جالب است که جیره، تأثیر به سزایی در ترکیب و تنوع میکروبیوم روده دارد که منجر به امکانات جدید میشود.
نحوه عملکرد مکملهای میکروبی فعال از طریق استفاده در جیره یا آب آشامیدنی، واضح است. گونه باسیلوس (ATCC-6737) (Clostat) منجر به تحریک رشد باکتریهای مفید، مانند گونه لاکتوباسیلوس و گونه بیفیدوباکتریوم، و بالانس میکروبیومی میشود. به علاوه، گونه باسیلوس مانع از رشد سویه های بیماری زای مختلف گونه کلستردیوم میگردد که منجر به حیواناتی سالم و پرتولید میشود.
از طریق این روش پیشگیری، وقوع بیماری کم خواهد شد که منجر به کاهش نیاز به درمان با آنتی بیوتیکها میگردد. آزمایش داخل فارمی با سویه باسیلوس (Clostat)در گله های گوشتی و بوقلمون، مؤثر بودن این روش را ثابت کرده است.
انجمن تولیدکنندگان بوقلمون دراروپا، درموارد مدفوع خیس یا رؤیت اولین علائم ناهنجاریهای گوارشی، Clostat را از طریق افزودن به آب آشامیدنی طی 27 هفته در راستای استراتژی کاهش آنتی بیوتیک، استفاده کرد.
هدف اصلی، کاهش نیاز به درمان با بتالاکتام ها و کولستین به علت اهمیتشان در داروهای انسانی بود.
در مقایسه با سه سال اخیر، کاهشی در مصرف بتالاکتام (%13-) و کاهش چشمگیری در درمانهای کولستینی (%44-) و گروه دیگر آنتی بیوتیکها (%51-) مشاهدهشد. میزان بیماریهایی که به درمان آنتیبیوتیکی نیاز دارند، کاهش یافت: %38- برای انتریت و %34- برای کولیباسیلوز.
مطالعه فارمی دیگری بیان میکند که افزودن گونه باسیلوس در آب آشامیدنی،روش پیشگیری توصیه شده ای بود تا وقوع انتریتهای باکتریایی را بکاهد و متعاقباً، مصرف آنتی بیوتیک را کاهش دهد. Clostat از 10 روز بعد از جوجه کشی تا سن 30 روزگی در 11 مرغداری به آب آشامیدنی افزوده شد که مجموعاً بیش از 600000 قطعه مرغ گوشتی را شامل میشد. این آزمایش منجر به کاهش هزینه درمانی تا 50% و بهبود ضریب تبدیل تا 06/0% شد و درمجموع، سود مرغدار 5/0 یورو به ازای هر متر مربع از سطح مرغداریها بود. در یک مرغداری متوسط با سطح 1200 متر مربع، این قضیه طی یک دوره تقریباً 42 روزه، سودی معادل 600 یورو حاصل نمود.
بالانس میکروبیوم رودهای مهارتی مهم جهت کاهش مشکلات انتریتی در گله های گوشتی میباشد که منجر به کاهش آنتی بیوتیک ها میگردد.
پاسخ دستگاه ایمنی سالم: متوقف سازی تمامی عوامل ناخواسته
با بهبود دادن سیستم ایمنی، مقاومت بیماری و در کل سلامت حیوانات خود، میتوانید سود قابل توجهی در پرورش حیوانات به دست آورید. این حقیقت که دستگاه گوارش بزرگترین اندام ایمنی در بدن است، فرصتی بزرگ برای مکملهای خوراکی مرتبط بااجزای غذایی تقویت کننده ایمنی، ایجاد می کند.
مشخص است که آن اجزای غذایی میتوانند توسط بافت لنفاوی مربوط به روده گرفته شوند و بر کنترل ایمنی مؤثر بر کل بدن و سلامتی،آغاز به کار نمایند. راهکاری جدید برای تقویت سیستم ایمنی، بتالاکتام-(3،1)-گلوکان حاصل از جلبک Euglena gracilis میباشد.
Euglena gracilis یکی از آغازیان دریایی است و بتالاکتام-(1،3)-گلوکان را به عنوان منبع انرژی تولیدمیکند.درحیوانات، این مولکول های گلوکز لینک شده به صورت 3،1 توسط گیرندهای (Dectin-1) واقع بر سلولهای ایمنی شناسایی میشود و اثرات تنظیم ایمنی بیشتری ایجادمینماید. با تقویت پاسخ سیستم ایمنی، افزایش مقاومت به بیماریها یا تقویت سایر روشهای پیشگیری مربوط به ایمنی مانند واکسیناسیون، ممکن میگردد.
واکسیناسیون یک روش کنترلی رایج درموارد عفونتهای ویروسی در طیور است، مثل بیماری بورس عفونی IBD) یا بیماری گامبورو).
این بیماری توسط ویروس IBD ایجاد میشود که لنفوسیتهای B در بورس فابرسیوس را از بین میبرد و منجر به سرکوب ایمنی و متعاقباً عملکرد ضعیف با اثرات اقتصادی چشمگیری میشود.
هر راهکاری که بتواند اثربخشی واکسن IBD را تقویت کند، ارزشمند میباشد؛ لذا آزمایشی علمی جهت ارزیابی اثر جلبک بتا-گلوکان بر واکسیناسیون IBD صورت گرفت.
96 قطعه خروس گوشتی راس 308 در سه گروه درمانی تقسیم شدند: گروه کنترل منفی، گروه کنترل مثبت و گروه بتا-گلوکان (Aleta). جوجه های گوشتی در روز 18 به صورت خوراکی با واکسن زنده فریز خشک IBDواکسینه شدند. برای ارزیابی تأثیر واکسن، نمونه های خونی در روز 18 و 35 جهت اندازه گیری تیتر آنتی بادی (IgY) علیه IBD جمع آوری شد. اندازه گیری تیتر آنتی بادی در روز 18 برای پی بردن به این که آنتیبادی های مادری که میتوانند با واکسن تداخل داشته باشند، آیا هنوز وجود دارند مهم است، زیرا پرنده را به واکسن غیر حساس می سازند. این آزمایش نشان داد که بتا-گلوکان، سروکانورژن IBD را افزایش میدهد که از مقایسه 52% از پرندگان گروه مکمل بتا-گلوکان سروکانورژن مثبت با تنها 25%ازپرندگان گروه واکسینه شده بدون مکمل، حاصل شد.
پرندگان گروه مکمل بتا-گلوکان افزایش فاحشی در افزایش تیتر آنتی بادی (4564 واحد ELISA) در مقایسه با پرندگان واکسینه شده بدون مکمل (3906 واحد ELISA) نشان دادند. علاوه بر این، تعداد پرندگان بیشتری با تیتر آنتی بادی بیش از تیتر آستانه ایمنی محافظت کننده درگروه بتا-گلوکان وجودداشت. این آمار نشان میدهد که غنی سازی با جلبک بتا-گلوکان میزان موفقیت واکسیناسیون کارآمد را افزایش میدهد.
روده درگاه ورودی اجزای غذایی تقویت کننده ایمنی میباشد که سلامت عمومی پرنده را بهتر مینماید و فرصتی است که نباید ازدست داد.
یکنواختی مطلوب رودهای: دور نگه داشتن عوامل ناخواسته
تمامی یکنواختی رودهای، مربوط به حفظ ساختار سدهای رودهای میباشد که از یک لایه سلول اپیتلیال (انتروسیتها) ساخته شده است. این سد باید دو عملکرد بسیار متفاوت انجام دهد: به حداکثر رساندن جذب مواد مغذی و منع باکتری ها و توکسین ها از ورود به بدن.
انتقال باکتری ها و توکسین ها توسط اتصالات محکمی پیشگیری میشود که مجموعه پروتئین های غشای عرضی هستند که انتروسیت های روده را به هم متصل مینمایند. نیازی به توضیح نیست که ما باید این سد را سالم نگهداریم.
مادهای که همیشه در اکوسیستم رودهای وجوددارد، بوتیریکاسید است که به طور طبیعی توسط میکروبیومها تولید میگردد. مطالعات نشانداده اند که بوتیریکاسید تکثیر و بلوغ انتروسیتها را بهبود میبخشد و متعاقباً باعث افزایش طول ویلی میگردد؛ پس اساساً سطح جذاب مواد مغذی را افزایش میدهد. بوتیریکاسید همچنین بیان پروتئین های اتصالات محکم را تنظیم میکند و سد رودهای را بهبود میبخشد. امروزه، بوتیرات به علت عملکردهای مهم بیولوژیکی اش به طور رایج به جیره های تجاری افزوده میشود. جهت اطمینان از رسیدن بوتیریکاسید به محل مورد نظر در روده،طی غنی سازی جیره باید کپسوله گردد.
زمانی که در شکل غیر محافظت شده افزوده گردد، بوتیرات به علت جذب سریع زودتر در دستگاه گوارشی، نمیتواند به روده کوچک برسد. برای اطمینان از آزاد شدن در محل هدف در حیوانات، آزمایشی جهت اندازه گیری الگوهای آزادسازی کلسیم بوتیرات (ButiPEARL)محافظت شده و محافظت نشده در یک مدل گوشتی انجام شد. بعد از دوره رشد، طیور در سن 16-12 روزگی به طور تصادفی در هر گروه درمانی قرار گرفتند و با کپسولهای ژلاتینی حاوی کلسیم بوتیرات نشاندار شده با ماده رادیواکتیومحافظت شده و محافظت نشده، تیمار شدند.سریعاً بعد از تیمار، هر پرنده در یک اتاق تنفسی کوچک قراردادهشد. پالایش تنفسی کربن CO2 به عنوان شاخصی برای جذب بوتیرات اندازهگیریشد، چون این (پالایش تنفسی) نمیتواند بدون جذب قبلی بوتیرات در روده رخدهد. نمودار تجمعی آزادسازی CO2، آزادسازی سریعترکلسیمبوتیرات محافظت نشده را نشانداد، زیرا پیک تنفسی اجزای رادیواکتیو در مقایسه با بوتیرات کپسوله شده، دو ساعت سریعتر رخداد.
تکنولوژی کپسوله کردن micropearl به طور واضحی جذب بوتیرات را به تعویق میاندازد و اجازه میدهد تا بوتیرات به روده کوچک برسد.استفاده از تکنولوژی صحیح جهت رساندن بوتیریکاسید به ناحیه درست دستگاه گوارش، مهم است تا باعث حفظ یکپارچگی رودهای و ایجاد سدی مطلوب در برابر تمامی مواد آسیب رسان گردد.
نتیجه گیری
پیشگیری از بیماریها و تقویت سلامت از طریق روشهای پیشگیری که منجر به کاهش نیاز به درمانهای آنتی بیوتیکی میشود، راه رسیدن به موفقیت میباشد. راهکارهای مربوط به ایمنی، یکپارچگی گوارشی و بهبود تنوع میکروبیومی، مزایای قابل توجهی را در حفظ سلامت رودهای نشان میدهند.
شما چه انتظاری میتوانید از پرندهای با روده سالم داشته باشید؟ دستگاه گوارش با عملکرد خوب کارآیی جیره شما را بروزمیدهد. عملکرد، استانداردهای نژادی را افزایش خواهدداد. گله ها آمار مرگ و میرو شیوع کمتر بیماریها را نشان خواهندداد که منجر به کاهش نیاز درمان با آنتی بیوتیک و کاهش هزینه های مرتبط میگردد.
این راهکارهای پیشگیری، رهیافت های ماندگاری هستند و بازگشت سرمایه، تضمین میگردد.
ترجمه و تحقیق: دکتر فاطمه داودی. گروه علمی شرکت آرین رشد افزا
Reference: Journal of International Poultry Production, Volume 28, Number 2 – Pages 7-9.