در سال‌های اخیر، درک روده‌ی حیوان نه تنها از لحاظ مکانیسم‌های اصلی و نحوه‌ی کارکرد این مکانیسم‌ها، بلکه نسبت به نحوه‌ی ایفای نقش کلیدی آن در تضمین تولید موثر حیوانات بالا رفته است. ارتباط تنگاتنگ این مقوله با دستاوردهای فنی غیر قابل انکار است، زیرا روده‌ی سالم و جمعیت میکروبی متعادل، محرک عملکرد رشد حیوان می باشند.با توجه به اینکه تولید حیوان با هدف افزایش کارایی و تولید بیشتر، ادامه دارد به اهمیت این دو مقوله روز به روز اضافه می‌شود.
روش‌ها و مفاهیم مربوط به مدیریت سلامت روده در سال‌های اخیر افزایش پیدا کرده‌اند. با افزایش تقاضاهای مصرف‌کننده، به ویژه در زمینه‌ی استفاده از آنتی‌بیوتیک‌ها، علاقه به استفاده از ابزارهای جدید برای حفاظت از سلامت روده افزایش پیدا کرده است. پروبیوتیک‌ها، یک مثال خوب از این ابزارهای جدید جایگزین می‌باشند زیرا کارایی آنها در طی زمان بارها وبارها به اثبات رسیده است.
پروبیوتیک‌ها مفهوم نظری و یا حتی کاربردی جدیدی نیستند: از روزگار قدیم تصور شده است باکتری زنده در غذاهای معین تخمیر شده برای سلامت بدن مفید می‌باشند. البته،دانش ما از پروبیوتیک‌ها نسبت به گذشته بیشتر شده است و امروزه برای مثال می‌دانیم یک باکتری معین چگونه در تولید حیوان میتواند نقش حمایتی داشته باشد.
فایده‌هایی برای سلامتی میزبان:
پروبیوتیک‌هامیکروارگانیسم‌های قابل زیست می‌باشند که اگر به میزان کافی در بدن نگه داشته شوند می‌توانند از طریق تاثیر بر روی روده فایده‌هایی برای میزبان داشته باشند.
نحوه‌ی عملکرد آنها میتواند چند وجهی باشد که در این صورت آنها را به یک موضوع تحقیقاتی کامل تبدیل میکند. در نتیجه باید تحقیقات تجاری و علمی زیادی انجام شود.
با این وجود، پروبیوتیک‌های مهم می‌توانند تاثیرات زیادی بر روی سلامت روده بگذارند و عملکرد فنی آنها بدون تردید قابل اثبات است. این واقعیت، پروبیوتیک‌ها را به یک بخش تحقق یافته‌ی فرمول نویسی مناسب غذایی تبدیل کرده است.
یک مثال مناسب در این خصوص، باسیلوسلیشنیفورمیسDSM 28710 (B-Act) می‌باشدکه نوعی پروبیوتیک اسپورسازبا سابقه‌ی طولانی و گسترده در تولیدات دامی است.
تحقیقات و توسعه‌ی ابتدایی، نوع بی‌نظیر این سویه را شناسایی کرد و توانایی آن برای استفاده در تولیدات دامی به ویژه به عنوان یک پروبیوتیک اسپورساز را تایید نمود.
باکتری پروبیوتیک به عنوان یک اسپور در معرض تاثیرات مخرب محیطی قرار نمی‌گیرد و به آسانی می‌توان از آن در طیف گسترده‌ای از فرایند‌های غذایی شامل درمان با محصولات بهداشتی و غذای پلت تحت شرایط مختلف استفاده کرد.
به همین ترتیب، ظرفیت اسپورسازی باسیلوس لیشنیفورمیسDSM28710،به سهولت استفاده از آن کمک کرده است و باعث شده است نسبت به مکان درست ارائه‌ی آن اطمینان حاصل شود.
حالت عملکردباسیلوسلیشنیفورمیس DSM 28710بر اساس اصل طرد رقابتی می‌باشد، شامل پیشی گرفتن از باکتری‌های نامطلوب از لحاظ مواد غذایی و فضا و همچنین تولید متابولیت‌های قوی با پیوند قوی برای کاهش باکتری‌های نامطلوب مانندکلوستریدیومپرفرنژنس.
در نتیجه، ترکیب و تعادل فلور میکروبی روده به صورت مثبت تحت تاثیر قرار می‌گیرد، ضمن اینکه انسجام روده حفظ می‌شود.
از طریق جذب B-Actاز همان ابتدا تا پایان می‌توان چالش‌های مربوط به سلامت روده را در طی مراحل تولید طیور، کاهش داد.
تحقیقات جدید مربوط به کارایی این نوع از پروبیوتیک بر روی استفاده از B-Act در مرغ‌های تخمگذار متمرکز شده است که نشان‌دهنده‌ی بهبود کیفیت و تولید تخم می‌باشد. برای مثال، وقتی B-Act به مرغ‌های هایلاین قهوه‌ای به میزانg/mton 500 (1.6×1012cfu/mton از خوراک) از هفته ی 21 تا 45 استفاده شد تولید تخم به طرز چشمگیری افزایش یافت و همزمان، ضریب تبدیل غذایی هم از لحاظ عددی بهبود پیدا کرد.
حمایت از مرغ‌های تخمگذار پر تولید:
در ادامه، نتایج در آزمایش دوم با مرغ‌های قهوه‌ای از هفته‌ی 34-22 با همان میزان ازB-Act تکرار شد. در این مورد، شاخص تولید مرغ‌های تخمگذار افزایش پیدا کرد، اما مصرف خوراک کاهش داشت. این روند به بهبود ضریب تبدیل غذایی منجر شد. آزمایش سوم، روی مرغ‌های تخمگذار قهوه‌ای لوهمن در هفته‌ی 45-25 با همان مقدار از B-Act انجام شد. یافته‌های قبلی یکباردیگر تایید شدند. در آزمایش آخر، پارامترهای کیفیت تخم مرغ هم ارزیابی شدند. نتیجه گرفته شد افزودن B-Act ، کیفیت و استحکام پوسته‌ی تخم مرغ را افزایش می‌دهد که هر دو مورد به کاهش درصد تخم‌های ترک خورده و یا کثیف منجر می‌شود.
پروتئین دفع شده در مدفوع هم تحلیل شد که نشان داد افزودن B-Act به طرز چشمگیری مقدار پروتئین دفع شده را کاهش داده است. این نتیجه را می‌توان به معنای بهتر شدن عملکرد دستگاه گوارش و در نهایت، استفاده‌ی بهتر از مواد خوراکی ارائه شده در رژیم تا حد ممکن تفسیر کرد.
تلاش برای سالم نگه داشتن روده میتواند به تولید مرغ‌های سالم تر و سودآورتر منجر شود. از این رو، B-Actبا بازگشت مقدار قابل توجهی از سرمایه، یک راه حل مناسب می‌باشد که ملاحظات اقتصادی و استانداردهای سلامت را به بهترین شکل ممکن با هم ترکیب کرده است.
Reference: Journal of International Poultry Production, Volume 28, Number 2
ترجمه و تحقیق مهندس مهناز راد. گروه علمی شرکت آرین رشد افزا
