سیستم های پرورش مرغ های تخم گذار به طور چشمگیری در دهه های اخیر تغییر یافته اند.در اروپا، اقیانوسیه و شمال آمریکا،گسترش روز افزونی در پرورش مرغان تخم گذار در سیستم های پرورش بدون قفس رخ داده است،اما پیشگامی ها همچنان به صورت غیر منتظره ای مربوط به آمریکای لاتین و جنوب شرق آسیا هستند.
هنگامی که از جنبه جهانی می نگریم باید توجه کرد که قفس های انبار مانند رایج هنوز به عنوان سیستم اصلی مورد استفاده در پرورش مرغان تخم گذار هستند و آن لانه ها و سیستم های پرورش باز هنوز هم بخشی از طاقچه ی دیوار در نظر گرفته می شوند.
نگهداری مرغان تخم گذار در سیستم های بدون قفس علاوه بر نیاز مختلف خود مرغان تخم گذار به مهارت های مدیریتی مختلف نیاز دارد.
به عنوان یک شرکت اصلاح نژاد، هندریکس ژنتیک روی پیشرفت هر دو کار می کند. با همکاری نزدیک تولید کنندگان وسایل پرورش طیور، تولید کنندگان تخم مرغ ،محققان رفتارشناسی طیور و موسسه های تحقیقاتی و همچنین تحقیقات داخل فارمی ما نیازهای مرغ ها و تولید کنندگان تخم مرغ را بهتر درک می کنیم. ویژگیهای تولیدی هنوز مهم هستند، اما ویژگیهای رفتاری برای سیستم های بدون قفس به عنوان نیازهای جانبی در نظر گرفته شدند.
برنامه های اصلاح نژاد با این نیازها ارتقا داده شده است و امروزه اهداف اصلاح نژادی متعادل تر شده اند.ویژگی های رفاه حیوان مشمول این قضیه می شود و هنوز ویژگی های جدیدی در حال شناسایی هستند.
به طور کلی، سیستم های پرورش بدون قفس به یک مرغ تخم گذار خوش بنیه (سالم و قدرت زنده مانی خوب)،رام(به راحتی قابل جابجا شدن)، اجتماعی (نسبت به هم گروهی هایش) و مقرون به صرفه (بازگشت سرمایه به تولید کننده تخم مرغ) نیاز دارد.
مرغ تخم گذار خوش بنیه
در سیستم های پرورش باز (آغل،مرغدانی،محوطه باز)مرغان تخمگذار به همان اندازه که با بستر و یا خاک تماس مستقیم دارند، با مدفوع خود نیز در تماس هستند. مشخص شده است که مرغان تخم گذار در پرورش بدون قفس بیشتر در معرض بیماریها هستند. به همان اندازه نیز در سیستم های فارمی بدون قفس عفونت های انگلی و باکتریایی شیوع بالاتری دارد، در نتیجه مرگ و میر در مقایسه با سیستم قفسی بالاتر است.
از طرف دیگر اجرای یک طرح امنیت زیستی سختگیرانه و خوب طراحی شده، در انتخاب نژاد مناسب مهم است، به طوری که پرنده ای که طی دوره پرورش به خوبی رشد و نمو کند می تواند با استرس واکسیناسیون مقابله کند و یک سنگدان خوب رشد و نمو یافته منجر به مصرف خوراک کافی در زمان شروع تخم گذاری می گردد.
این مرغان تخم گذار تمایل دارند که بهتر از عهده عوامل استرس زای خارجی بدون کاهش عملکردشان برآیند که به عنوان واکنشی در محافظت از خودشان است، به طور مثال آنها مقداری ذخایر دارند.
مرغ تخم گذار رام
از آن جا که تغییر سیستم پرورش از قفس به بدون قفس نیازمند مهارت های مدیریتی مختلف است، لذا برای اغلب تولید کنندگان تخم مرغ بسیار مهم است که نژادهای مرغ رام در اختیار داشته باشند، برای مثال مرغان تخم گذاری که به راحتی قابل جابجایی و به راحتی قابل مدیریت هستند.
این بسیار مهم است که مرغان تخم گذار یاد بگیرند که چگونه مسیر یابی کنند و مسیرشان را در سیستم های پرورش مخلوط نظیر مرغدانی ها پیدا کنند، برای مثال آنها باید بتوانند لانه ها را پیدا کنند و دانخوریها و آبخوریها را موقعیت یابی کنند و در شب هنگام به لانه ها بروند.پیدا کردن لانه ها به ویژه برای کاهش تخم مرغ های بستری و خارج از لانه تا حد امکان ضروری می باشد.در اغلب سیستم های پرورش بدون قفس کارگرها به صورت متمرکز تخم مرغ های بستری و سیستم را جمع آوری می کنند که از ارزش تجاری پایین تری برخودار هستند (تخم مرغ های کثیف برگشت داده می شوند، چون نمی توان آنها را به عنوان تخم مرغ های گرید AA، A یا B طبقه بندی کرد).
در اوایل صبح،هنگامی که چراغ ها روشن می شود و اکثر مرغ ها باید تخم گذاری کنند، آنهایی که از قبل در سیستم هستند به راحتی می توانند راهشان را به لانه ها پیدا کنند.
بنابراین بسیار سخت است که پرندگانی راکه در طول دوره پرورش در هنگام شب از سیستم پایین می پریدند و روی پالت ها تجمع می کردند،بتوان آموزش داد که در سالن های تولید به طرف بالای سیستم حرکت کنند.
مرغان تخم گذار اجتماعی:
یکی از چالش های اصلی در صنعت تولید تخم مرغ های بدون قفس، رفتار پرندگان است.در سیستم های پرورش قفسی رایج،اندازه گروه ها به طور کلی کوچک است. اما، آنها به راحتی می توانند به هزاران مرغ تخم گذار در هر بخش در پرورش بدون قفس افزایش یابند.
رفتارهای نامطلوب نظیر کندن پرها و کانیبالیسم همچنین می تواند تاثیرات گسترده تری در سیستم های پرورش بدون قفس داشته باشد، به طوریکه می تواند منجر به مرگ میر در سطح وسیع تری گردد. از دست دادن پرها می تواند تاثیر منفی در کارایی تغذیه در مرغان تخم گذار داشته باشد، به طوریکه برای جبران از دست رفتن بیشتر گرما تمایل به افزایش مصرف خوراک دارند.
به عنوان یک شرکت اصلاح نژاد، ما ویژگیهایی مقابل این رفتارهای نامطلوب در مرغان تخم گذار را انتخاب می کنیم.در نتیجه قدرت زنده مانی عمومی نه تنها در گله هایی که در سیستم های پرورش بدون قفس نگهداری می شوند بهبود می یابد، بلکه در گله هایی که در سیستم های پرورش در قفس نگهداری می شوند، هم بهبود می یابد.
در برنامه های اصلاح نژادی توجه به ویژگیهایی نظیر عصبی بودن و رفتار تشنجی معطوف است که در هر دو سیستم های پرورش قفسی و بدون قفس نامطلوب هستند.
آشکار شده است که سرمایه گذاری در یک دوره پرورش بدون تنش(داشتن پرندگانی با رفتارهای عادی) در رفتار پرندگان هنگام تولید سودمند است. بسیار سخت است که نسبت به یکدیگر بسیار اجتماعی نشوند.تحقیقات علمی به طور مدام در حال بررسی هستند که چرا رفتارهای منفی معین، نظیر خفگی و گردهم آمدن اتفاق می افتد. تفاوت های آشکاری در این رفتارها در میان نژادهای سفید و قهوه ای به ویژه در سفیدها مشاهده شده است. همچنین فصل های سال به نظر می رسد که با یک شیوع بالا در پاییز و اوایل زمستان در این مورد تاثیرگذار هستند.
مرغ تخم گذار مقرون به صرفه
برای سالهای متمادی عملکرد مرغان تخم گذار در سیستم های باز و ارگانیک با توجه به تعداد تخم مرغ ها به ازای هر مرغ لانه، قدرت زنده مانی و ضریب تبدیل غذایی نسبت به مرغان تخم گذار سیستم های مرغدانی و قفسی عقب بود. اما با گذشت زمان و جمع آوری تجربه ها و دانش بیشتر و به خصوص در مورد مدیریت بدون قفس، ما در این زمینه به وضوح مشاهده کردیم که شکاف در عملکرد تولیدی در حال کم شدن است. نمونه های جدید واضحی از تولید کنندگان تخم مرغ ارگانیک و باز وجود دارد که قادر هستند تمام پتانسیل ژنتیکی گله هایشان را به دست آورند. به دست آوردن 500 تخم مرغ یا بیشتر به ازای هر مرغ در سن 100 هفتگی. رازشان چیست؟
علاوه بر انتخاب درست نژاد،باید دقت زیادی به خود پرنده ها داشت، که اولین مورد شرایط پرورش و رشد جوجه ها است. مرغان تخم گذار خارج از قفس اشتهای بالاتر و بنابراین ضریب تبدیل مطلوب پایین تری دارند بنابراین نیازهای انرژی بالاتری به خاطر سطح فعالیت بالاترشان دارند. در بازار هایی که تعادل خوبی بین عرضه و تقاضا وجود دارد، هزینه بالاتر تولید تخم مرغ به وسیله قیمت بالاتری از تخم که تولید کنندگان به خاطر تخم مرغ های خارج از قفس دریافت می کنند، جبران می گردد.
نتیجه:
سیستم های مختلف پرورش به دستورالعمل ها و نیاز های متفاوتی نیاز دارند که بستگی به صفاتی دارد که توسط کمپانی های اصلاح نژاد طیور در نظر گرفته و انتخاب می شود.اما بقیه باید به وسیله پرورش دهندگان پولت و تولید کنندگان تخم مرغ تعلیم داده شوند و مدیریت بشوند.سرمایه گذاری در دوره پرورش ضروری است تا یک پولت با کیفیت مناسب را بهبود داده که بتواند در یک سیستم پرورش بدون قفس نقش خوبی ایفا کند.
در دوره پرورش ضروری است که به پرندگان تعلیم بدهیم که چگونه هدایت بشوند و از سیستم های پرورش با پیچیدگی های بیشتر استفاده کنند و چگونه نسبت به اتفاقات خاص واکنش نشان بدهند. دوره پرورش به جای هزینه باید عنوان یک سرمایه گذاری به نظر برسد. سرمایه گذاری مازاد در دوره پرورش در طول دوره تولید به خودش باز خواهد گشت، چرا که این گله ها به عملکرد تولید بیشتر تمایل دارند و نرخ مرگ و میر پایین تری را نشان می دهند.
مرغان تخم گذار خوش بنیه که رفتارهای اجتماعی مثبتی را نشان می دهند به طور کلی زنده مانی بالاتری دارند. پوشش پر مطلوب به طور مستقیم منجر به ضریب تبدیل پایین تر و ارزش بالاتر برای مرغهای هزینه شده در برخی بازارهای مرغ زنده سفارشی خواهد شد.
ترجمه و تحقیق:
مهندس مهرداد صادقی گروه علمی شرکت آرین رشد افزا(آرا)
Reference: International Poultry Production, Volume 29 Number 1 (2021), Pages 13-15
